της Αγγελικής Καπέλλου,
Κλινικής Διαιτολόγου του Κέντρου Αποθεραπείας και Αποκατάστασης «ΑΝΑΠΛΑΣΗ»
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και οι απαιτήσεις του μας έχει κάνει να στρεφόμαστε ολοένα και περισσότερο στην αναζήτηση μεθόδων ενίσχυσης των νοητικών μας λειτουργιών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη μιας ολόκληρης βιομηχανίας, η οποία προωθεί φαρμακευτικά σκευάσματα που υπόσχονται πνευματική διαύγεια. Παρόλα αυτά, η φύση έχει προνοήσει εξοπλίζοντάς μας με μια πληθώρα τροφών που μας εξασφαλίζουν ένα υγιές και παραγωγικό μυαλό. Τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα αναφέρονται παρακάτω.
1. Αμυλούχα προϊόντα. Μακαρόνια, ψωμί, πατάτα, ρύζι και γενικά όλα τα δημητριακά είναι η βασική πηγή υδατανθράκων για το σώμα. Οι υδατάνθρακες αποτελούν τη μοναδική πηγή ενέργειας για τον εγκέφαλο. Για να επιτελέσει τις καθημερινές του λειτουργίες, ο εγκέφαλος ενός μέσου ενήλικα καταναλώνει 100γρ υδατανθράκων την ημέρα, δηλαδή το 20% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων. Τα αμυλούχα προϊόντα ολικής άλεσης, από την άλλη, είναι πλούσια σε φολικό οξύ, το οποίο αυξάνει την εγκεφαλική αιμάτωση. Επίσης περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, και κυρίως νιασίνη και θειαμίνη, που ενισχύουν τη μνήμη.
2. Λιπαρά ψάρια. Έχουν πολύ υψηλά επίπεδα ω – 3 λιπαρών οξέων, τα οποία προστατεύουν τους νευρώνες από τη συγκέντρωση χοληστερόλης και κορεσμένων λιπαρών. Τα ω – 3 λιπαρά επίσης ενισχύουν την παροχή οξυγόνου στον εγκέφαλο. Καλύτερες επιλογές ο σολομός, ο τόνος και η σαρδέλα.
3. Αβοκάντο. Πλούσια πηγή πολυακόρεστων λιπαρών, αντιοξειδωτικών και βιταμίνης Ε, έχει αντίστοιχη δράση με τα ψάρια.
4. Πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Λαχανικά, όπως το μαρούλι, το λάχανο, το σπανάκι και άλλα επιδρούν στην ανάκληση πληροφοριών. Αυτό γιατί είναι πλούσια σε βιταμίνες Β6, φολικό οξύ και σε σίδηρο, που μειώνουν τα επίπεδα ομοκυστεϊνης. Η ομοκυστεϊνη είναι ένα αμινοξύ, που παράγεται κατά τη διάσπαση πρωτεϊνών, η οποία οδηγεί, εκτός των άλλων, σε απώλεια μνήμης.
5. Ξηροί καρποί. Είναι πλούσιοι σε ω – 3 και ω – 6 λιπαρά οξέα, μαγνήσιο, φολικό οξύ, βιταμίνη Ε, Β6 και Β2. Προάγουν την καλή διάθεση, την καθαρή σκέψη και τη γνωστική ικανότητα.
6. Βατόμουρα – Μύρτιλλα. Πλούσια σε αντιοξειδωτικά και φλαβονοειδή. Ευνοούν τη μαθησιακή ικανότητα.
7. Κάρυ. Αυτό το καρύκευμα είναι ένας καλός τρόπος να διατηρήσουμε τον εγκέφαλο ζωντανό. Το κύριο συστατικό του, η κουρκουμίνη είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά που αποτρέπουν την εγκεφαλική γήρανση και προάγουν τη γνωστική ικανότητα. Ας μην ξεχνάμε ότι η βασική λειτουργία των αντιοξειδωτικών είναι ότι δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες.
8. Αυγά. Οι εγκεφαλικές λειτουργίες, όπως και όλων των οργάνων του σώματος, ατροφούν με την πάροδο των χρόνων. Αυτή η ατροφία μπορεί να αποφευχθεί με την κατανάλωση αυγών. Και αυτό γιατί τα αυγά είναι η καλύτερη πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας, αλλά είναι και πλούσια σε βιταμίνη Β12 και λεκιθίνη, που καταπολεμούν την εγκεφαλική ατροφία. Τα αυγά περιέχουν στον κρόκο τους ένα πάρα πολύ σημαντικό συστατικό για την εγκεφαλική λειτουργία (μνήμη), και αυτό είναι η χολίνη.
9. Στρείδια. Μελέτες δείχνουν ότι τα στρείδια είναι ιδιαίτερα ευεργετικά για τον εγκέφαλο, ανεξάρτητα από την ηλικία. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε ψευδάργυρο και σίδηρο βοηθούν στη λειτουργία της μνήμης. Ο ψευδάργυρος και ο σίδηρος συσχετίζονται με την ικανότητα του εγκεφάλου για συγκέντρωση και ανάκληση πληροφοριών.
10. Καφές. Λόγω της περιεκτικότητάς του σε καφεΐνη, διεγείρει το ΚΝΣ και βελτιώνει την ικανότητα κατανόησης και επεξεργασίας των προσλαμβανόμενων πληροφοριών.
11. Πράσινο τσάι. Το φρέσκο βρασμένο πράσινο τσάι κινητοποιεί τον εγκέφαλο, βελτιώνει τη μνήμη και τη διάθεση, ενώ τα αντιοξειδωτικά και οι κατεχίνες που περιέχει εξασφαλίζουν την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Επίσης καταπολεμούν την πνευματική κόπωση.
12. Μαύρη σοκολάτα. Πλούσια σε αντιοξειδωτικά και διεγερτικά, όπως η καφεΐνη ενισχύει τη συγκέντρωση και την καλή διάθεση. Κύριο συστατικό της το κακάο, που έχει βρεθεί πως 3 κουταλιές έχουν μεγαλύτερη ποσότητα αντιοξειδωτικών από τροφές όπως το τσάι και το κόκκινο κρασί. Το κύριο αντιοξειδωτικό του κακάο είναι τα φλαβονοειδή, που βελτιώνουν την αιματική ροή στον εγκέφαλο.
13. Κόκκινο κρασί. Με βασικά φλαβονοειδή τις τανίνες και τη ρεσβερατρόλη προστατεύουν τη λειτουργία του ΚΝΣ και κατ’ επέκταση του εγκεφάλου.
14. Ρόδι. Είναι πλούσιο σε τρεις διαφορετικές μορφές αντιοξειδωτικών, τις τανίνες, τις ανθοκυανίνες και το ελλαγικό οξύ και υπερτερεί σε αντιοξειδωτική ικανότητα ακόμα και του κόκκινου κρασιού. Προστατεύει τον εγκέφαλο από τη γήρανση.
15. Ελαιόλαδο. Πλούσιο σε βιταμίνη Ε αυξάνει τη μαθησιακή ικανότητα και εξασφαλίζει την σωστή αιμάτωση του εγκεφάλου. Βοηθά στη δημιουργία και συντήρηση της μυελίνης, ουσίας που επικαλύπτει και προφυλάσσει τα νεύρα.
16. Καρύδα. Σημαντική πηγή αντιοξειδωτικών, βιταμινών και μετάλλων. Εξαιτίας της μεγάλης συγκέντρωσης του τροφίμου σε βιταμίνη Ε προστατεύει τον εγκέφαλο από τη γήρανση.
17. Νερό. Συνιστά το μεγαλύτερο μέρος του ανθρώπινου σώματος, και πόσο μάλλον του εγκεφάλου. Ενυδατώνει και παρέχει ηλεκτρολύτες, όπως νάτριο και κάλιο, απαραίτητα για τη μεταφορά του νευρικού σήματος από και προς τον εγκέφαλο.
Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι μια ισορροπημένη διατροφή με άφθονα φρούτα και λαχανικά, όσπρια, ψάρια και κυρίως ελαιόλαδο, προάγουν την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Άρα, η Μεσογειακή Διατροφή για άλλη μια φορά αποδεικνύεται η καταλληλότερη για την διατήρηση της καλής σωματικής και πνευματικής υγείας.
