του Δρ. Χρήστου Γεωργόπουλου, Νευροχειρουργού,
Προέδρου του Κέντρου Ιατρικής Αποκατάστασης «ΑΝΑΠΛΑΣΗ»
Διευθυντού Νευροχειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου «ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ»
Τι είναι
Υπαραχνοειδής αιμορραγία είναι ένας ιδιαίτερος τύπος εγκεφαλικής αιμορραγίας που συνήθως εκδηλώνεται αιφνιδιαστικά σε ανθρώπους κάθε ηλικίας χωρίς προειδοποιητικά συμπτώματα και που χρειάζεται επείγουσα αντιμετώπιση.
Ο εγκέφαλος καλύπτεται από τρεις διακριτές μεμβράνες, τις μήνιγγες. Η μεσαία από αυτές λέγεται αραχνοειδής μήνιγγα. Κάτω από την αραχνοειδή μήνιγγα και γύρω από τον εγκέφαλο υπάρχει ένας στενός κενός χώρος μέσα στον οποίο κυκλοφορεί εγκεφαλονωτιαίο υγρό και μέσα στον οποίο φιλοξενούνται τα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου (αρτηρίες και φλέβες). Αυτός ο χώρος ονομάζεται υπαραχνοειδής χώρος. Η υπαραχνοειδής αιμορραγία λέγεται έτσι γιατί το αίμα «χύνεται» έξω από ένα μεγάλο αιμοφόρο αγγείο του εγκεφάλου (συνήθως από μια αρτηρία) προς τον υπαραχνοειδή χώρο. Στις περισσότερες περιπτώσεις αιτία της αιμορραγίας είναι η ρήξη («σπάσιμο») ενός προϋπάρχοντος ανευρύσματος μιας από τις μεγάλες αρτηρίες του εγκεφάλου.
Επιδημιολογία
Η υπαραχνοειδής αιμορραγία από ρήξη ανευρύσματος έχει λίγο μεγαλύτερη συχνότητα στις ηλικίες 40-60, όμως μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμα και σε παιδιά. Η επίπτωση (συχνότητα εμφάνισης) της υπαραχνοειδούς αιμορραγίας είναι περίπου 10 ως 15 νέα περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού κάθε έτος, δηλαδή 1000 ως 1500 νέα περιστατικά κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Ως προδιαθεσικοί παράγοντες έχουν περιγραφεί η αρτηριακή υπέρταση, η υπερλιπιδαιμία (υψηλή «χοληστερίνη» στο αίμα) και το κάπνισμα. Μερικές φορές δεν υπάρχουν εμφανείς προδιαθεσικοί παράγοντες. Πολύ συχνά η υπαραχνοειδής αιμορραγία εκδηλώνεται χωρίς καμία προειδοποίηση σε νέους και υγιείς ανθρώπους, για αυτό και έχει παρομοιαστεί με «κεραυνό εν αιθρία», δηλαδή ως κεραυνός που έρχεται από καθαρό ουρανό.