Του Μάριου Σαντικάι
Φυσικοθεραπευτή
ΚΑΑ – ΑΝΑΠΛΑΣΗ
Η εφαρμογή κινησιοθεραπείας σε θεραπευτική πισίνα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης αποκατάστασης. Οι θεραπευτές εκμεταλλεύονται τις φυσικές ιδιότητες του νερού της θεραπευτικής πισίνας:
- Άνωση
- Αντίσταση
- Υδροστατική πίεση
- Πλευστότητα
ως εργαλεία για την αποθεραπεία και την αποκατάσταση του ασθενούς. Η κατανόηση των φυσικών ιδιοτήτων του νερού, σε συνδυασμό με την γνώση της ανθρώπινης φυσιολογίας και την ανάλυση της ανθρώπινης κίνησης, βοήθησαν τους θεραπευτές να χρησιμοποιήσουν την θεραπεία στο νερό ως εργαλείο για τη διευκόλυνση της κίνησης και την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του ασθενούς. Έχει αναπτυχθεί πλούσια βιβλιογραφία διεθνώς, που αναδεικνύει την αποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης θεραπευτικής παρέμβασης σε ασθενείς με:
- Νευρολογικές παθήσεις
- Μυοσκελετικές παθήσεις
- Καρδιαγγειακές παθήσεις
- Χρόνιο πόνο.
Συγκεκριμένα,
Α. Σε νευρολογικούς ασθενείς η χρήση της θεραπευτικής πισίνας είναι πολυδιάσταση. Σε ασθενείς που παρουσιάζουν αυξημένη σπαστικότητα και δυσκαμψία (Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, Εγκεφαλικό Επεισόδιο, Parkinson) η εμβύθιση στο νερό έδειξε θετικά αποτελέσματα, καθώς μείωσε την σπαστικότητα, ενίσχυσε την μυϊκή χαλάρωση αλλά και βελτίωσε την λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής τους. Το συνολικό βάρος του ασθενούς, λόγω της άνωσης του νερού μειώνεται ως και στο 10% κατά την εμβύθιση του, με αποτέλεσμα να γίνεται δυνατή η πραγματοποίηση δραστηριοτήτων (π.χ. βάδιση), οι οποίες εκτός νερού θα ήταν αδύνατες. Επιπλέον λόγω της μειωμένης επίδρασης της βαρύτητας και της υδροστατικής πίεσης ενισχύονται οι δραστηριότητες ισορροπίας και συντονισμού.
Β. H θεραπευτική άσκηση στο νερό έχει σημαντική επίδραση σε ασθενείς με μυοσκελετικές παθήσεις ή κακώσεις. Έρευνες έχουν δείξει ότι η υδροθεραπεία έχει επίδραση στη μείωση του οιδήματος, στην βελτίωση της εύρους κίνησης, της μυϊκής ισχύος αλλά και της μείωσης του πόνου. Η εμβύθιση του ασθενούς στο νερό με την επίδραση της άνωσης και τα θερμαντικά αποτελέσματα της θεραπευτικής πισίνας αυξάνουν την αιματική κυκλοφορία, με αποτέλεσμα να μειώνεται η φλεγμονή και το άλγος και να βελτιώνεται η κινητικότητα της άρθρωσης.
Γ. Η θεραπεία σε θεραπευτική πισίνα έχει επιρροή στην βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής αντοχής και απόδοσης. Η άσκηση σε θεραπευτική πισίνα προκαλεί αύξηση της κυκλοφορίας και της πίεσης στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα να απαιτείται αυξημένη προσπάθεια για την διαδικασία της φυσιολογικής αναπνοής και των φυσικών λειτουργιών του καρδιαγγειακού συστήματος. Κατά αυτόν τον τρόπο έχει αποδειχθεί ότι, οι δραστηριότητες στην θεραπευτική πισίνα είναι πιο αποτελεσματικές στην εκγύμναση των αναπνευστικών μυών.
Δ. Τέλος η θεραπεία σε θεραπευτική πισίνα σε ασθενείς με χρόνιο πόνο, όπως πάσχοντες από ινομυαλγία, αρθρίτιδα και οστεοπόρωση παρουσιάζει πολλαπλά οφέλη. Η υδρομάλαξη στο θερμό νερό προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο, με αποτέλεσμα να πραγματοποιείται το θεραπευτικό πρόγραμμα με μεγαλύτερη άνεση και συμμετοχή από τον ασθενή. Οι ασκήσεις μέσα στη θεραπευτική πισίνα πραγματοποιούνται με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ακρίβεια, καθώς με τις ιδιότητες του νερού μειώνεται η τάση των μυών και των αρθρώσεων (που προέρχεται από τα φορτία που ασκούνται πάνω τους) και παρέχεται καλύτερη στήριξη στις αρθρώσεις. Συνεπώς, εκτός από την σημαντική λειτουργική βελτίωση των ασθενών, παρατηρείται μείωση του φόβου και υψηλότερη ικανοποίηση των ασθενών που πάσχουν από χρόνιο πόνο μετά από ένα πρόγραμμα σε θεραπευτική πισίνα.
Στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ, απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία του θεραπευτικού προγράμματος κινησιοθεραπείας στη θεραπευτική πισίνα αποτελεί η αξιολόγηση κάθε ασθενούς από τα μέλη της Διεπιστημονικής Ομάδας Αποκατάστασης (η οποία απαρτίζεται από Ιατρούς όλων των ειδικοτήτων, Φυσιοθεραπευτές, Εργοθεραπευτές, Λογοθεραπευτές, Κλινικούς Ψυχολόγους, Νευροψυχολόγους, Κλινικούς Διαιτολόγους, Νοσηλευτές και Κοινωνικούς Λειτουργούς), με σκοπό την ανάπτυξη εξατομικευμένων προγραμμάτων αποκατάστασης, έχοντας ως τελικό στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, την προαγωγή της ανεξαρτησίας τους, την επιστροφή στις επαγγελματικές τους δραστηριότητες και τη συμβολή στην κοινωνική τους επανένταξη.
Επίσης, εξαιρετικά σημαντική είναι η δημιουργία και συντήρηση ενός ασφαλούς, προστατευμένου και υγειούς περιβάλλοντος για τον ασθενή. Για αυτό στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ τηρούνται αυστηρά πρωτόκολλα υγιεινής και ασφάλειας, που περιλαμβάνουν:
1) Έναρξη του θεραπευτικού προγράμματος μετά από ιατρική εκτίμηση από αντίστοιχες με τις παθήσεις του ασθενούς ιατρικές ειδικότητες και διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων
2) Μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και σχολαστικό ντους καθαριότητας πριν και μετά την πραγματοποίηση της συνεδρίας στη θεραπευτική πισίνα
3) Καθημερινό καθάρισμα και απολύμανση του χώρου εντός και εκτός της θεραπευτικής πισίνας
4) Διενέργεια ελέγχων δύο φορές την εβδομάδα από το Εργαστήριο της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας.
Η θεραπευτική πισίνα της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ διαθέτει προσαρμοζόμενη θερμοκρασία για όλες τις παθήσεις (28-34οC).
Παράλληλα είναι εξοπλισμένη με ειδικά ακροφύσια εκτόξευσης νερού και ειδικά ανάκλινδρα που εκτοξεύουν συνδυαστικά νερό και αέρα. Με τον εξοπλισμό αυτό επιτυγχάνεται η ευεργετική για τον ασθενή υδρομάλαξη.
Παράλληλα είναι προσβάσιμη σε όλους τους ασθενείς, ανεξαρτήτως βαρύτητας της πάθησης, οι οποίοι μπορούν να εισέλθουν περπατώντας, ή, αν αυτό δεν είναι εφικτό, με ειδικό τηλεχειριζόμενο κάθισμα ή ακόμα και φορείο.
Η ειδική κινησιοθεραπεία στη θεραπευτική πισίνα της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ περιλαμβάνει έναν συνδυασμό από εξειδικευμένες τεχνικές και θεραπευτικά πρωτόκολλα, βασισμένα στην Διεθνή Ταξινόμηση της Λειτουργικότητας της Αναπηρίας και της Υγείας (ICF) όπως Ηalliwick, Bad Ragazz, Watchu, Aqua PNF, Aqua Fitness, Bobath,
Οι ασκήσεις και τεχνικές αποσκοπούν στην:
- Επανεκπαίδευση βάδισης
- Αύξηση εύρους κίνησης
- Μυϊκή ενδυνάμωση
- Μείωση της υπερτονίας-σπαστικότητας
- Επίτευξη ισορροπίας, συντονισμού και ιδιοδεκτικότητας
Το θεραπευτικό πρόγραμμα πραγματοποιείται από εξειδικευμένο θεραπευτή, μέλος της Διεπιστημονικής Ομάδας Αποκατάστασης και προσαρμόζεται στις δυνατότητες και στις ανάγκες του ασθενούς.
Η θεραπεία στη θεραπευτική πισίνα της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ εντάσσεται στη γενικότερη φιλοσοφία του Κέντρου που συνοψίζεται σε δύο προτάσεις:
«Κάνουμε για τους ασθενείς μας ό,τι είναι αναγκαίο και όχι ότι θεωρείται εφικτό»
«Κάνουμε για τους ασθενείς μας ό,τι θα κάναμε για την οικογένεια μας».
