Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Παχυσαρκίας

Της Κωνσταντίνας Δημητριάδη

Κλινικής Διαιτολόγου – Διατροφολόγου

ΚΑΑ – ΑΝΑΠΛΑΣΗ

Η 4^η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας με στόχο την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση του κοινού για την σημαντικότητα της πρόληψης και αντιμετώπισης της παχυσαρκίας.

Ως παχυσαρκία ορίζεται η παθολογική κατάσταση στην οποία παρατηρείται συσσώρευση λίπους σε τέτοιο βαθμό που να προκαλεί δυσμενείς επιπτώσεις στον οργανισμό, οδηγώντας στην εμφάνιση προβλημάτων υγείας και στη μείωση του προσδόκιμου επιβίωσης.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η παχυσαρκία αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς σε παγκόσμιο επίπεδο και αποτελεί πρόβλημα δημόσιας υγείας τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ο παγκόσμιος επιπολασμός της παχυσαρκίας έχει διπλασιαστεί από το 1980 σε βαθμό που σχεδόν το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού ταξινομείται πλέον ως υπέρβαρο ή παχύσαρκο.

Οι συνέπειες του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους στη νοσηρότητα και την θνησιμότητα έχουν καταγραφεί εδώ και πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια. Ο Ιπποκράτης ήταν εκείνος ο οποίος κατέγραψε πως «ο αιφνίδιος θάνατος είναι πιο συνηθισμένος στα παχύσαρκα άτομα απ’ ό,τι στα αδύνατα».

Η παχυσαρκία θεωρείται μία χρόνια και υποτροπιάζουσα νόσος και συνδέεται άμεσα με χρόνιες παθήσεις όπως είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις (αρτηριακή υπέρταση και στεφανιαία νόσος), ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, το σύνδρομο άπνοιας ύπνου, οι ορμονοεξαρτώμενοι καρκίνοι (καρκίνος του μαστού, καρκίνος του προστάτη, καρκίνος του ενδομητρίου και καρκίνος του παχέος εντέρου) και άλλες παθολογικές καταστάσεις που επηρεάζουν τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα.

Η εμφάνιση της παχυσαρκίας μπορεί να οφείλεται τόσο σε γενετικούς όσο και σε περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως είναι:

• Η κληρονομικότητα και οι επιρροές από το οικογενειακό περιβάλλον
• Οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες
• Η μειωμένη φυσική δραστηριότητα
• Η λήψη ορισμένων φαρμακευτικών αγωγών
• Τα κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα
• Το στρες

Για την αξιολόγηση τη παχυσαρκίας και την εκτίμηση της έκτασης της νόσου υπάρχουν διάφορες μέθοδοι. Ο ευρύτερα χρησιμοποιούμενος δείκτης αξιολόγησης της παχυσαρκίας είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος  – ΔΜΣ (Body Mass Index -BMS). Ορίζεται ως το βάρος ενός ατόμου σε κιλά, διαιρούμενο με το τετράγωνο του ύψους του σε μέτρα (kg / m²). Συγκεκριμένα:

ΔΜΣ = Βάρος (kg) / Ύψος² (m²)

Ανάλογα με την τιμή του ΔΜΣ, το άτομο μπορεί να καταταγεί σε λιποβαρές, νορμοβαρές, υπέρβαρο ή παχύσαρκο ως εξής:

Πίνακας 1: Ταξινόμηση της παχυσαρκίας για τα ενήλικα άτομα σύμφωνα με τον δείκτη ΔΜΣ.

Στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ, στόχος μας είναι η απόκτηση και διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους. Η Διεπιστημονική Ομάδα της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ συνεργάζεται για την αξιολόγηση και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της Παχυσαρκίας. Η Ομάδα αυτή η οποία απαρτίζεται από επαγγελματίες υγείας πολλών ειδικοτήτων, όπως είναι ενδοκρινολόγος, φυσίατρος, γαστρεντερολόγος, κλινικός διαιτολόγος, φυσιοθεραπευτής, εργοθεραπευτής, νοσηλευτής, λογοθεραπευτής, έχει ως στόχο να εξετάσει όλα τα δεδομένα, τις ανάγκες και τα αιτήματα του ασθενή, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο και εξατομικευμένο πλάνο για την επίτευξη και στη συνέχεια για τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους. Η συνεργασία όλων των επιστημόνων κρίνεται απαραίτητη, έτσι ώστε το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα να υπολογίζει τόσο την σωματική όσο και ψυχική υγεία του ασθενή.

Κατά τη διαιτολογική προσέγγιση, διαμορφώνουμε το διαιτολόγιο κάθε ασθενή εξατομικευμένα, λαμβάνοντας υπόψιν τις ανάγκες και τα παθολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζει. Το διαιτολόγιο που θα σχεδιαστεί θα καλύπτει τις ανάγκες κάθε ασθενή τόσο σε μακροθρεπτικά όσο και σε μικροθρεπτικά συστατικά.

Κατά την κλειστή νοσηλεία:

• Αξιολογούμε την κλινική εικόνα του ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψιν το ατομικό αναμνηστικό του και συστήνουμε τις ενδεδειγμένες ιατρικές εξετάσεις.
• Σχεδιάζουμε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, στο οποίο λαμβάνεται υπόψιν το σύνολο των παθολογικών προβλημάτων του ασθενούς.
• Διαμορφώνουμε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα φυσικής άσκησης, δίνοντας έμφαση στη μυϊκή αντοχή και στην ενδυνάμωση, στο Εργαστήριο Φυσιοθεραπείας και Εργοθεραπείας και στο Γυμναστήριο της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ, αλλά και στη θερμαινόμενη θεραπευτική πισίνα, εφόσον το επιτρέπει η κατάσταση του ασθενούς, εκμεταλλευόμενοι τις φυσικές ιδιότητες του ζεστού νερού.
• Σχεδιάζουμε μικρά και συχνά γεύματα μέσα στην ημέρα έτσι ώστε να αποφευχθεί το αίσθημα της πείνας.
• Επιλέγουμε γεύματα με υγιεινά υλικά και τρόπο μαγειρέματος, εκπαιδεύοντας τους ασθενείς στην υγιεινή διατροφή.
• Αποφεύγουμε γεύματα τα οποία είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά οξέα.
• Παρέχουμε μία ποικιλία γευμάτων από όλες τις ομάδες τροφίμων (δημητριακά προϊόντα, γαλακτοκομικά προϊόντα, φρούτα, λαχανικά, κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρια, όσπρια) για την εξασφάλιση μίας ισορροπημένης διατροφής.
• Φροντίζουμε για την σωστή και τακτική ενυδάτωση των ασθενών.
• Πραγματοποιούμε προγραμματισμένες ζυγίσεις με επαγγελματικό εξοπλισμό για την ακριβέστερη ζύγιση των ασθενών.
• Εκπαιδεύουμε τους ασθενείς στους σωστούς κανόνες σίτισης.
• Ενισχύουμε την προσπάθειά τους με διαρκή ψυχολογική υποστήριξη.

Κατά την ημερήσια νοσηλεία:

• Συστήνουμε στον ασθενή κάθε αναγκαία ιατρική εξέταση, ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα των παθολογικών προβλημάτων του.
• Σχεδιάζουμε ένα εξατομικευμένο διαιτολόγιο βάσει των ενεργειακών αναγκών κάθε ασθενή.
• Προσαρμόζουμε τη κατανομή των γευμάτων στις απαιτήσεις της καθημερινότητας κάθε ασθενή.
• Πραγματοποιούμε προγραμματισμένες ζυγίσεις των ασθενών, με σύγχρονες ζυγαριές επαγγελματικής χρήσης για τον ακριβέστερο έλεγχο του λιπώδους ιστού, της μυϊκής μάζας και των συνολικών υγρών του σώματος.
• Εντάσσουμε τη φυσική άσκηση στην καθημερινότητα, μέσω εξειδικευμένων, αλλά και ομαδικών προγραμμάτων στο γυμναστήριο της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ το οποίο διαθέτει ηλεκτρονικά ενεργοπαθητικά ποδήλατα, διάδρομο καρδιοαναπνευστικής αποκατάστασης και ειδικά βοηθήματα ενδυνάμωσης, αλλά και στη θεραπευτική πισίνα, με ατομικά και ομαδικά προγράμματα άσκησης και ευεξίας.
• Το πρόγραμμα φυσικής άσκησης διαμορφώνεται και παρέχεται από έμπειρους φυσικοθεραπευτές και εργοθεραπευτές, υπό τον συντονισμό του φυσιάτρου, με τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται το βέλτιστο αποτέλεσμα με τη μέγιστη ασφάλεια και χωρίς τον κίνδυνο μυϊκών τραυματισμών από την φυσική καταπόνηση.
• Παράλληλα, οι ασθενείς ενισχύονται μέσα από τακτικές συνεδρίες ψυχολογικής υποστήριξης.

Στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ η μάχη κατά της Παχυσαρκίας είναι αποτελεσματική, γιατί,  κάνουμε για τους ασθενείς μας ό,τι είναι αναγκαίο και όχι ό,τι θεωρείται εφικτό. Κάνουμε για τους ασθενείς μας, ό,τι θα κάναμε για την οικογένειά μας.