του Δρ. Χρήστου Γεωργόπουλου,
Νευροχειρουργού,
Προέδρου του Κέντρου Ιατρικής Αποκατάστασης «ΑΝΑΠΛΑΣΗ»
Διευθυντού Νευροχειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου «ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ»
Το 5% του συνόλου των θανάτων στις ανεπτυγμένες κοινωνίες οφείλεται σε σοβαρό τραυματισμό του εγκεφάλου.
Στη χώρα μας οι βαρείες κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις εξαιτίας τροχαίων ατυχημάτων κατατάσσονται στις πρώτες αιτίες θανάτου και μόνιμης αναπηρίας σε όλες τις ηλικίες και αποτελούν την πρώτη αιτία με διαφορά στις νέες ηλικίες, ιδίως από 19 έως 25 ετών.
Ιδιαίτερα συχνές είναι οι βαρείες κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις που οφείλονται σε εργατικά ατυχήματα.
Στην Ελλάδα, κάθε χρόνο, περίπου 35.000 άτομα εισάγονται στα Νοσοκομεία με σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις (ΚΕΚ). Yπολογίζεται ότι, οι 1.600 ασθενείς από αυτούς πεθαίνουν.
Οι σύγχρονες αντιλήψεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων περιλαμβάνουν δύο τομείς, αλληλένδετους μεταξύ τους: την επείγουσα θεραπευτική αντιμετώπιση και τη θεραπεία αποκατάστασης.
Η αρχική βλάβη είναι ευνόητο ότι είναι αναπόφευκτη.
Η δευτερογενής βλάβη του εγκεφάλου όμως, που προκαλείται από αιμάτωμα, εγκεφαλικό οίδημα, μετατόπιση της μέσης γραμμής εγκεφάλου, ισχαιμία και λοίμωξη, είναι δυνατόν να αποφευχθεί και αυτός θα πρέπει να είναι ο στόχος της θεραπευτικής αντιμετώπισης των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων.
Επείγουσα αντιμετώπιση
Εγκεφαλική Βλάβη υποδηλώνεται από απώλεια συνειδήσεως, περιτραυματική αμνησία, κατάγματα κρανίου ή στοιχεία ενδοκρανιακής βλάβης, τα οποία αναδεικνύονται σε νευρο – απεικονιστικές εξετάσεις.
Ο βαθμός του κινητικού και ψυχονοητικού ελλείμματος εξαρτάται από
– την βαρύτητα της αρχικής βλάβης – «πρωτοπαθές τραύμα»,
– τις δευτερογενείς επιπλοκές (ανάπτυξη αιματώματος, εγκεφαλικού οιδήματος, εγκολεασμού, ισχαιμίας, λοίμωξης, υποξαιμίας, μεταβολικών διαταραχών κ.λ.π.) που προκαλούν το λεγόμενο «δευτεροπαθές τραύμα» και
– τις συνοδές κακώσεις.
Τέσσερεις στους πέντε ασθενείς με ΚΕΚ έχουν μία ή περισσότερες εξωκρανιακές κακώσεις, οι οποίες θα πρέπει να αναγνωρισθούν εγκαίρως, ώστε να αποφευχθεί η μακροπρόθεσμη αναπηρία. Σημαντική, από την άποψη αυτή, είναι η κάκωση σπονδυλικής στήλης – βλάβη νωτιαίου μυελού.
Οι βλάβες αυτές μπορούν να αντιμετωπισθούν με την κατάλληλη διαγνωστική προσέγγιση και θεραπευτική παρέμβαση.
