Η Νοσηλευτική στην Αποκατάσταση
Της Βασιλικής Υφαντή
Νοσηλεύτριας
ΚΑΑ – ΑΝΑΠΛΑΣΗ
Στις 12 Μαΐου κάθε χρόνο, την ημέρα γέννησης της Florence Nightingale, γιορτάζουμε από το 1965 σύμφωνα με πρωτοβουλία του ICN (Διεθνές Συμβούλιο Νοσηλευτικής) την Παγκόσμια Ημέρα Νοσηλευτών. Μια μέρα που μας ανακαλεί την σημαντική προσφορά και το έργο τους.
Νοσηλευτική είναι τέχνη και επιστήμη υγείας. Καθημερινή της προσφορά, η φροντίδα στον άνθρωπο, την οικογένεια και την κοινότητα. Σκοπός της η πρόληψη, διατήρηση και η αποκατάσταση της υγείας, σε όλο το εύρος των φυσιολογικών λειτουργιών της βιολογικά, ψυχολογικά και κοινωνικά.
Η Νοσηλεύτρια/τής είναι λειτουργός υγείας. Μέλος ενός βασικού πυλώνα πάνω στον οποίο στηρίζεται κάθε σύστημα υγείας. Το νοσηλευτικό σώμα, στέκει άγρυπνο πάνω από τον ασθενή νυχθημερόν φροντίζοντας για την ανάρρωση του.
Ο Γενικός/ή και ο Κλινικός/ή Νοσηλευτής/τρια επικεντρώνονται στην φροντίδα και αντιμετώπιση του ασθενούς κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του στο Νοσοκομείο , δηλαδή σε δημόσια ή ιδιωτική δομή περίθαλψης. Σε αρκετές περιπτώσεις χρειάζεται να ακολουθήσει η αποκατάσταση του ασθενούς στο Κέντρο Αποκατάστασης. Εκεί αναλαμβάνει εξειδικευμένος νοσηλευτής/τρια, που αποκαλείται «Νοσηλευτής/τρια Αποκατάστασης».
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (2011), αποκατάσταση (rehabilitation) είναι «ένα σύνολο μέτρων που βοηθούν τα άτομα που αντιμετωπίζουν ή ενδέχεται να βιώνουν μια αναπηρία, να επιτύχουν και να διατηρήσουν βέλτιστη λειτουργικότητα σε αλληλεπίδραση με το περιβάλλον». Η αποκατάσταση (rehabilitation) περικλείει συχνά και τον όρο της προσαρμογής (habilitation) των ατόμων με αναπηρία, οι οποίοι πρέπει να διδαχτούν τρόπους να ξεπεράσουν, έστω και μερικώς, τις δυσχέρειες που τους προκαλεί η ασθένεια τους, προκειμένου να ανταποκριθούν στους κοινωνικούς τους ρόλους και να αποκτήσουν τη μέγιστη δυνατή αυτονομία. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η εξειδίκευση του νοσηλευτικού προσωπικού στην Αποκατάσταση, ώστε, μαζί με τα άλλα μέλη της Ομάδας Αποκατάστασης, να προετοιμάζει τον ασθενή για την κοινωνική του επανένταξη, εκπαιδεύοντας τον πάνω στις νέες συνθήκες που δημιουργούνται σε αυτόν, εξαιτίας νόσου ή και ατυχήματος.
Ειδικότερα στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ, η Νοσηλεύτρια/τής αποκατάστασης δρα ως μέλος της Διεπιστημονικής Ομάδας Αποκατάστασης που πλαισιώνει κάθε ασθενή. Συνεργάζεται με όλα τα μέλη της Ομάδας Αποκατάστασης: φυσίατρο, ιατρούς άλλων ειδικοτήτων (ανάλογα με την πάθηση του ασθενούς), φυσιοθεραπευτή, λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, κοινωνικό λειτουργό, κλινικό διαιτολόγο, κλινικό ψυχολόγο, νευροψυχολόγο. Οι Νοσηλεύτριες/τές Αποκατάστασης εκπαιδεύονται συνεχώς, τηρούν τις κατευθυντήριες οδηγίες και διαχέουν κάθε πληροφορία αναγκαία για την αποκατάσταση του ασθενούς, στην Διεπιστημονική Ομάδα.
Η Νοσηλεύτρια/τής Αποκατάστασης είναι κάτοχος βασικών νοσηλευτικών γνώσεων, ενδεικτικά κάποιες από αυτές είναι:
- Η λήψη του νοσηλευτικού ιστορικού.
- Η αναγνώριση και εκτίμηση των αναγκών κάθε ασθενή.
- Η επιλογή των κατάλληλων μέτρων παρέμβασης.
- Ο συντονισμό και πραγματοποίηση των απαιτούμενων παρεμβάσεων.
- Η παρακολούθηση των ζωτικών σημείων.
- Η αξιολόγηση της κλινικής κατάστασης του ασθενούς.
- Η χορήγηση της φαρμακευτικής αγωγής με κάθε απαιτούμενο τρόπο (εντερικός και παρεντερικός).
- Η σίτιση ασθενούς δια του στόματος, μέσω ρινογαστρικού καθετήρα, μέσο ρινοεντερικού καθετήρα ή γαστροστομίας.
- Η σωματική φροντίδα ασθενούς.
- Η πρόληψη λοιμώξεων και η εφαρμογή τρόπων θεραπείας αυτών σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες και τα διεθνή πρωτόκολλα.
Επιπλέον ως μέλος της Διεπιστημονικής Ομάδας Αποκατάστασης, μπορεί να διαθέτει εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις (κάτοχος μεταπτυχιακών τίτλων) και διοικητικές ικανότητες, ενώ διαχέει την γνώση και την εμπειρία του εκπαιδεύοντας νεότερους συναδέλφους του. Μέρος αυτών είναι:
- Η εκτίμηση του ασθενούς και ο προσδιορισμός της αιτίας και των επιπτώσεων των ασθενειών ή των τραυματισμών.
- Η αξιολόγηση κάθε ασθενούς σε συνεργασία με τα άλλα μέλη της Ομάδας Αποκατάστασης, κατά την οποία γίνεται η λήψη ιατρικού και νοσηλευτικού ιστορικού, ο προγραμματισμός διαγνωστικών εξετάσεων ή εκτιμήσεων σύμφωνα με τις καθιερωμένες διαδικασίες.
- Η συμμετοχή στη δημιουργία και την παροχή υψηλής ποιότητας εξατομικευμένων προγραμμάτων αποκατάστασης.
- Η διατήρηση συνεχούς επικοινωνίας με την οικογένεια των ασθενών, που βοηθά να προσδιοριστούν τυχόν ειδικές περιστάσεις, να διασφαλιστούν σημαντικές πληροφορίες που αφορούν τον ασθενή και που θα επηρεάσουν το πρόγραμμα αποκατάστασης του.
- Η παροχή συντροφιάς σε κάθε ασθενή καθ΄ όλη τη διάρκεια της αποκατάστασης, διατηρώντας ένα άνετο περιβάλλον και αναπτύσσοντας δεσμούς εμπιστοσύνης.
- Η παροχή συμβουλών στον ασθενή και την οικογένειά του, ώστε να βοηθήσει και τις δύο πλευρές να συμβιβαστούν με τις αλλαγές στη ζωή τους.
- Η εκπαίδευση των ασθενών και των οικογενειών τους για να προσαρμοστούν στις αλλαγές της ζωής τους που έχουν προκύψει λόγω τραυματισμού ή ασθενειών.
- Η εκπαίδευση των οικείων στην φροντίδα των ασθενών.
- Η αξιολόγηση και η παροχή πληροφοριών στα άλλα μέλη της Ομάδας Αποκατάστασης, ώστε να διασφαλιστεί η βέλτιστη ευκαιρία για την αποθεραπεία και αποκατάσταση των ασθενών.
- Η εκτίμηση του βαθμού κατακλίσεων και η τήρηση κατευθυντήριων οδηγιών και τεχνικών περιποίησης με σκοπό την επούλωσή τους.
- Η εφαρμογή ειδικών θεραπειών στις ρομποτικές κλίνες, με στόχο την πρόληψη δημιουργίας κατακλίσεων, τη μείωση του σωματικού πόνου και τη βελτίωση του αναπνευστικής λειτουργίας.
- Η εφαρμογή ειδικών ναρθήκων ή κηδεμόνων σε συνεργασία με άλλες θεραπευτικές ειδικότητες, με στόχο την διατήρηση ή απόκτηση των ανατομικών θέσεων και λειτουργιών.
- Η διενέργεια διαλειπόντων καθετηριασμών της ουροδόχου κύστης και η εκπαίδευση των ασθενών για αυτοκαθετηριασμό, με στόχο την αποκατάσταση της λειτουργίας της στο πλαίσιο της αυτοϋπηρέτησης.
- Ο έλεγχος της σωστής λειτουργίας, και η απολύμανση του ιατρονοσηλευτικού εξοπλισμού.
- Η δημιουργία και διατήρηση αρχείων των ασθενών, όπως καθορίζονται από τον νόμο και την ειδικότερη πολιτική του Κέντρου Αποκατάστασης
Στην Ανάπλαση, οι νοσηλεύτριες και νοσηλευτές αποκατάστασης, με υπομονή, επιμονή και ενσυναίσθηση εξυπηρετούν, συμπαραστέκονται και βοηθούν κάθε ασθενή αδιακρίτως. Συνεργάζονται διαρκώς με όλες τις ειδικότητες της Διεπιστημονικής Ομάδας Αποκατάστασης με στόχο την επανένταξη του ασθενούς στην οικογένεια και την κοινότητα.
Ειδικότερα, το διάστημα που ο πλανήτης βάλλεται από την πανδημία του Sars-cov-2, της πιο σοβαρής υγειονομικής κρίσης των τελευταίων 100 ετών, ο ρόλος τους είναι καταλυτικός, Στις μέρες αυτές όπου οι κοινωνικές συμπεριφορές τροποποιήθηκαν αναγκαστικά και η ανάγκη για απομόνωση των ασθενών στις μονάδες Νοσηλείας, αναπόφευκτα στερεί την φυσική παρουσία των οικείων τους, οι Νοσηλεύτριες/τες Αποκατάστασης της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ, μαζί με τα άλλα μέλη της Ομάδας Αποκατάστασης, συμβάλλουν στην αποφόρτιση και εμψύχωση των ασθενών που νοσηλεύονται στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ, καθώς και των οικογενειών τους, συμμετέχοντας στην Κοινωνική Υποστήριξή τους και οργανώνοντας πρόγραμμα καθημερινής «ζωντανής» επικοινωνίας μαζί τους, με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας.