Της Ευαγγελίας – Ευγενίας Τσαπραλή
Λογοθεραπεύτριας
ΚΑΑ – ΑΝΑΠΛΑΣΗ
Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από τη Μόνιμη Επιτροπή Λογοπεδικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως Πανευρωπαϊκή Ημέρα Λογοθεραπείας, με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην επικοινωνία, το λόγο, την ομιλία, τη φωνή, τη σίτιση και την κατάποση. Οι προαναφερθείσες δυσκολίες μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα, από τη βρεφική μέχρι την ενήλικη ζωή. Συνεπώς είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η Λογοθεραπεία σαν επιστήμη ασχολείται με ένα ευρύ φάσμα διαταραχών χωρίς ηλικιακό όριο στην ένταξη για παρακολούθηση προγράμματος.
Η Λογοθεραπεία ως παραϊατρικός επιστημονικός κλάδος ασχολείται με τις διαταραχές επικοινωνίας, λόγου, ομιλίας, φωνής, και σίτισης – κατάποσης, σε παιδιά και ενήλικες, ως αποτέλεσμα νευρολογικών, συγγενών – εξελικτικών ή επίκτητων αιτιών.
Λίγο πιο αναλυτικά, οι διαταραχές λόγου περιλαμβάνουν δυσκολίες είτε στην κατανόηση προφορικού ή γραπτού λόγου είτε στη λεκτική παραγωγή ή και στα δύο. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να επηρεάζουν το περιεχόμενο (έννοιες ή λεξιλόγιο), τη μορφή (σύνταξη), τη μορφολογία και τη γραμματική.
Εν συνεχεία, οι διαταραχές ομιλίας εμφανίζονται όταν υπάρχει δυσκολία σε ένα ή και περισσότερα από τα υποσυστήματα της ομιλίας (αναπνοή, άρθρωση, φώνηση, προσωδία, αντήχηση). Ενδεικτικά, ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει διαταραγμένο συντονισμό αναπνοής-φώνησης, δηλαδή ανεπαρκή αναπνοή η οποία «κόβεται» και φωνή η οποία σταδιακά «χάνεται» πριν ο ασθενής προλάβει να ολοκληρώσει αυτό που θέλει να πει. Επιπλέον, ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει αλλοιωμένη άρθρωση φωνημάτων και κατ’ επέκταση συχνά ακατάληπτη ομιλία. Αναφορικά με τις διαταραχές φώνησης, ο ασθενής δύναται να εμφανίζει αλλαγές στην ποιότητα, ένταση ή χροιά της φωνής, όπως για παράδειγμα βραχνάδα, τραχύτητα, αναπνευστική ή ρηχή αναπνοή κατά την ομιλία, μειωμένη ένταση φωνής. Συχνά παρατηρείται δυσκολία και στην προσωδία με αργό ή γρήγορο ρυθμό ομιλίας, μονότονη χωρίς μελωδία ομιλία αλλά και δυσκολίες στη χρήση κατάλληλου επιτονισμού λέξεων. Η αντήχηση είναι ένα υποσύστημα, που σπάνια εμφανίζεται διαταραγμένο, με τη μορφή υπερρινικότητας ή υπορρινικότητας.
Οι διαταραχές στη σίτιση – κατάποση αναφέρονται σε δυσκολία σε οποιοδήποτε από τα τέσσερα στάδια της κατάποσης (προπαρασκευαστικό, στοματικό, φαρυγγικό, οισοφαγικό). Πιο συγκεκριμένα, η δυσφαγία είναι η διαταραχή της φυσιολογικής διαδικασίας κατάποσης, δηλαδή της μεταφοράς της τροφής και των υγρών από τα χείλη έως το στομάχι.
Γενικά οι λογοθεραπευτές παρέχουν υπηρεσίες σε κέντρα αποκατάστασης, νοσοκομεία, κλινικές, μονάδες ψυχικής υγείας και ειδικά σχολεία.
Στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ ο λογοθεραπευτής είναι υπεύθυνος για την αξιολόγηση, διάγνωση και παρέμβαση των διαταραχών:
- Λόγου (Αφασία)
- Ομιλίας (Δυσαρθρία)
- Φωνής (Δυσφωνία)
- Σίτισης – κατάποσης (Δυσφαγία)
- Ανώτερων γνωστικών λειτουργιών (μνήμη, συγκέντρωση, προσοχή).
Στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ ο ρόλος του λογοθεραπευτή έγκειται στην αξιολόγηση, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του θεραπευτικού προγράμματος του ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψιν του τις ανάγκες και τις δυνατότητές του. Πιο συγκεκριμένα, η αξιολόγηση γίνεται μέσω της χρήσης σταθμισμένων και μη δοκιμασιών, με στόχο τη διάγνωση και τον προσδιορισμό του επίπεδου των δυσκολιών του ασθενούς, προσφέροντας μία αντικειμενική και ολοκληρωμένη κλινική εικόνα που καλείται να αντιμετωπίσει θεραπευτικά ο λογοθεραπευτής στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ.
H ANΑΠΛΑΣΗ διαθέτει μία Πρότυπη Μονάδα Δυσφαγίας εδώ και 25 χρόνια, η οποία εφαρμόζοντας σύγχρονες διαγνωστικές μεθόδους, όπως η ενδοσκοπική μελέτη κατάποσης (FEES), συμβάλλει στην αξιολόγηση και θεραπεία των ασθενών με διαταραχές μάσησης – κατάποσης, στοχεύοντας στην βελτίωση της ποιότητας ζωής και την αποφυγή επιπλοκών ή ακόμα και θανάτου.
Η Διεπιστημονική ομάδας της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ αποτελείται από όλες τις ειδικότητες αποκατάστασης, όπως Φυσίατρος, Παθολόγος, Νευρολόγος, Πνευμονολόγος, Φυσικοθεραπευτής, Εργοθεραπευτής, Λογοθεραπευτής, Ειδικός Κλινικός Διατροφολόγος, Κλινικός Ψυχολόγος, Νευροψυχολόγος, με στόχο την πολύπλευρη αξιολόγηση και διεπιστημονική παρέμβαση κάθε ασθενούς μέσω της συνεργασίας των θεραπευτών όλων των ειδικοτήτων για την αξιολόγηση, την διαμόρφωση ενός εξατομικευμένου προγράμματος θεραπείας, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητες του ασθενούς και την παρακολούθηση της πορείας των θεραπευτικών στόχων.
Η Διεπιστημονική Ομάδα της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ αξιολογεί τα αποτελέσματα της αρχικής εκτίμησης κάθε ασθενούς, ώστε να αποφασιστεί το είδος της διαταραχής και το προτεινόμενο θεραπευτικό πρόγραμμα, καθώς και η συχνότητα των συνεδριών. Στη συνέχεια, τίθενται οι θεραπευτικοί στόχοι που ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε ασθενούς, ώστε να εφαρμοστεί το εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης. Επιπλέον, ανά τακτά χρονικά διαστήματα εξετάζεται η πορεία εξέλιξης κάθε ασθενούς και η πιθανότητα τροποποίησης των θεραπευτικών στόχων ή προσθήκης νέων στόχων στο πρόγραμμα.
Η Διεπιστημονική ομάδα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ολική αποκατάσταση του ασθενούς που αντιμετωπίζει διαταραχές λόγου, ομιλίας, φωνής, και σίτισης – κατάποσης με απώτερο σκοπό την επανένταξή του στον κοινωνικό του ρόλο, αλλά και την βελτίωση της ποιότητας ζωής του.
